Tholen - Door aardbeiplanten en aardbeistekken een beetje te plagen met een speciale temperatuurbehandeling met beluchte stoom, is het mogelijk zonder chemie ziektevrij plantmateriaal af te leveren. Dat is, kort door de bocht, het principe achter de Plantsauna. Vier jaar nadat de eerste Nederlandse gebruikers met de techniek aan de slag gingen, is Moleda, zoals het bedrijf achter het product inmiddels heet, actief in een groeiend aantal landen bij een groeiend aantal gebruikers.
"We hebben inmiddels wereldwijd 26 Plantsauna's in gebruik", vertelt Kars Vreeswijk. "In veel verre landen zoals Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika zetten plantenkwekers onze techniek in om de aardbeienmijt te bestrijden. Ook in Canada en de Verenigde Staten, waar we de meeste gebruikers hebben, zetten plantenkwekers onze techniek in om aardbeienmijt, anthracnose en xanthom*onas te bestrijden."
Daarnaast zien ze bij Moleda dat gebruikers in onder meer Spanje, Italië, Polen en Nederland behandeling van plantmateriaal met de Plantsauna gebruiken als een verzekering dat een plant vrij is van schimmels en insecten."
Planten klaar voor de saunabehandeling in Zuid-Afrika
Behandeling
Het basisprincipe van het saunaprocedé is ontdekt door de Universiteit van Florida en NIBIO, een Noors onderzoeksinstituut. Marten Barel en Ole Myhrene ontwikkelden de techniek door voor de praktijktoepassing. De Plantsauna is tegenwoordig bij Moleda te krijgen. "Eerst behandelen we de planten met beluchte stoom van 37 graden Celsius. Dat doen we voor 1 uur. Daarna krijgt de plant rust en koelt in 1 uur af, om vervolgens weer op te warmen bij een tweede warmtebehandeling van 44 graden Celsius. Afhankelijk van de schimmel, het beestje of de bacterie die bestrijden moet worden, duurt die laatste behandeling 2 tot 4 uur."
Plantsauna in gebruik in Mexico
Inzicht op afstand
De afgelopen jaren is het systeem op kleine punten nog wel doorontwikkeld. Zo is het systeem inmiddels volledig online te monitoren met een IoT-systeem. "Het is een add-on die er standaard bij zit voor wie een Plantsauna aanschaft. Wie inlogt op de machine ziet direct de temperaturen van de plant. Het geeft inzicht op afstand."
Als de Plantsauna eenmaal draait, kan de gebruiker mede dankzij de online aansturing makkelijk even weglopen. "Pas als de gevraagde temperaturen zijn bereikt, begint de teller voor de behandeling te lopen.
Gebruik
Om de temperatuur te meten worden boven, in het midden en onderaan de pallet met planten die de Plantsauna ingaan sensoren bevestigd. Dat doet de gebruiker handmatig. De sensoren zitten aan kabels bevestigd. "Daarnaast is het enige handmatige werk dat er bij gebruik komt kijken het in- en uitrijden van de pallet en het overzetten van de planten in de gangbare houten kratten naar geperforeerde plastic kratten voor de saunabehandeling."
Bert van Geffen en Cas Barel bij een Plantsauna voor een bedrijf waar Bert advies geeft in Nieuw-Zeeland.
Andere gewassen
In eerste instantie lag de focus op introductie van de Plantsauna in de opkweek van uitgangsmateriaal voor de aardbeienteelt, geeft Kars gevraagd naar de mogelijkheden voor toepassing van de techniek in andere gewassen aan. "Inmiddels behandelen we ook frambozenplanten, zowel wortelblokken als long cane-planten. We zien hier positieve resultaten waarover we later nog graag de officiële onderzoeksresultaten delen." Ook in de sierteelt is Moleda met de Plantsauna inmiddels voorzichtig stappen aan het zetten. "Hier zien we dat het als een soort exportbeveiliging wordt gebruikt."
Cas met klanten in Zuid-Afrika
Schimmels, beestjes en bacteriën
De lijst met te behandelen schimmels, bacteriën en beestjes is groot, maar er blijft natuurlijk altijd wat te wensen over. "Belangrijk is dat we de zekerheid hebben dat 99% van de aardbeienplanten de saunabehandeling overleeft. We hebben inmiddels alle gangbare bekende soorten in Europa en Noord-Amerika wel met succes in de Plantsauna gehad."
Voor sommige plaaginsecten, zoals wittevlieg, is er al wel gebleken dat er reductie mogelijk is na behandeling, maar voordat Moleda hier claims durft te maken, moet er eerst wetenschappelijk onderzoek plaatsvinden, benadrukt Kars. "Alle extra reductie van bijvoorbeeld wittevlieg, luis of trips is ondertussen al wel mooi meegenomen natuurlijk voor gebruikers."
Schoon starten
Het team van Moleda is er trots op met de Plantsauna inmiddels gebruikers een mooie extra optie in hun IPM-strategie te kunnen bieden. "Wij helpen telers om zo schoon mogelijk te starten. Wij zijn daarmee een klein, maar ook heel belangrijk stukje in de grotere IPM-strategie."
Met de huidige capaciteit kunnen gebruikers met één Plantsauna zo'n 30 tot 35 duizend planten per pallet behandelen. Drie pallets per dag, 24/7. De capaciteit opschalen is onderzocht, maar daarbij bleek dat honderd procent zekerheid over een gelijke temperatuurbehandeling lastig werd. "Wie meer capaciteit wil, plaatst daarom het beste meer Plantsauna's. Een Amerikaanse gebruiker heeft er al zeven. Het voordeel daarbij is dat je met meer units ook meer flexibiliteit hebt. Ook hoef je niet alle behandelde planten in één keer te planten."
Een rijtje Plantsauna's bij een klant in Californië.
De volgende schimmels, beestjes en bacteriën kunnen met de Plantsauna behandeld worden:
- Aardbeimijt/ Cyclamenmijt (Tarsonemus Pallidus)
- Stengelbasisrot (Phytophthora Cactorum)
- Antracose/ zwartvruchtrot (Colletotrichum acutatum)
- Echte meeldauw (Podosphaera aphanis)
- Bacterievlekkenziekte (Xanthom*onas fragariae)
- Grauwe schimmel (Botrytis Cinerea)
Voor meer informatie:
Kars Vreeswijk
Moleda
+31 6 29297390
[emailprotected]
[emailprotected]
www.moleda.nl
